تفلیس پایتخت و بزرگترین شهر گرجستان

تفلیس ، گرجستان

تفلیس، پایتخت تاریخی و باشکوه گرجستان است که در دو طرف رود کُر وسعت یافته و از سه طرف با کوه هایی احاطه شده است. افسانه ها یک صدا در مورد تفلیس داستانی را روایت می کنند: در اوایل قرن پنج، شاه واختانگ اول در میان جنگلی انبوه و سر به فلک کشیده به همراه شاهین خود مشغول شکار بود. شاهین قرقاولی را دید و چندین بار به او حمله کرد. پس از چندی هر دو پرنده سقوط کردند. همراهان پادشاه به دنبال شاهین سلطنتی رفتند و پرندگان را در چشمه های آب داغ کوهستان یافتند که هر دو جان خود را از دست داده بودند. پادشاه تحت تاثیر چشمه های آب گرم و بخار آن ها قرار گرفت، به گونه ای که دستور داد درختان جنگل را قطع کند و در این مکان شهری بنا کند و بدین گونه شهر تفلیس پا به عرصه زندگی گذاشت.

امروزه تفلیس به جهت نزدیکی جغرافیایی و هزینه های سفر مناسب، به یکی از مقاصد محبوب گردشگران ایرانی تبدیل شده است.

آب و هوا

تفلیس دارای اقلیم نیمه گرمسیری مرطوب با تاثیرات غالب اقلیم قاره ای مرطوب می باشد. این شهر دارای تابستان های بسیار گرم و زمستان های نسبتاً سردیست. تفلیس هم همانند دیگر مناطق گرجستان، در طول سال میزان بارش قابل توجهی را بدون هیچ دوره خشک مشخصی دریافت می کند. آب و هوای این شهر متاثر از هر دو توده هوای خشک (آسیای مرکزی/ سیبری) از سمت شرق و توده هوای اقیانوسی (اقیانوس اطلس/ دریای سیاه) از سمت غرب می باشد. از آنجاییکه این شهر در بیشتر جهات با رشته کوه ها محاصره شده و همچنین دور بودنش از توده های بزرگ آبی نظیر دریای خزر و دریای سیاه و همچنین این حقیقت که رشته کوه های بزرگ قفقاز مانع ورود توده هوای سرد از سمت روسیه می شود، در مقایسه با دیگر شهرها با داشتن آب و هوایی مشابه در طول و عرض جغرافیایی یکسان دارای خرد اقلیم معتدل تری می باشد.
میانگین دمای هوای شهر تفلیس 13.3 درجه سانتیگراد می باشد. ماه ژانویه با میانگین دمای 2.3 درجه سانتیگراد سردترین ماه سال و ماه ژوئیه با میانگین دمای 24.9 درجه سانتیگراد گرمترین ماه سال است. همچنین کمترین درجه هوای ثبت شده منفی 24.4 درجه سانتیگراد در ماه ژانویه سال 1883 و بیشترین درجه هوای ثبت شده 42 درجه سانتیگراد در ماه ژوئیه سال 1882 می باشد. همچنین میزان بارندگی سالانه 495.5 میلی متر بوده و ماه مه با میانگین 77.6 میلی متر پر باران ترین ماه سال و ماه ژانویه با میانگین بارش 18.9 میلی متر خشک ترین ماه سال هستند. بارش برف نیز به طور میانگین معمولاً 15 تا 25 روز در سال است.

تفلیس

تاریخ و معماری

انسان‌های اولیه را می‌توان در ماوراء قفقاز، به ویژه در گرجستان، خیلی پیش از دوره پارینه‌سنگی ردیابی کرد. در دوره مربوط به آثار دوره پارینه‌سنگی در اراضی گرجستان، انسان در گستره وسیعی سکونت داشت. یکی از قرارگاه‌های آن زمان که بیشتر قابل ملاحظه‌است، در یاشتخوا، در نزدیکی سوخومی کنونی است. کشور گرجستان بخشی از منطقه قفقاز می باشد. از ویژگی های کشورهای این منطقه تاریخ پر فراز و نشیب آن است . گرجستان در طول تاریخ تحت کنترل امپراتوری های گوناگون بوده است. از جمله این کشور بخشی از شاهنشاهی مادها، هخامنشیان ساسانیان و صفویه محسوب می گردیده است.

امپراتوری های روم،روم شرقی ،عثمانی و شوروی نیز در دورانهایی بر گرجستان سیطره داشته اند .در دوران قاجار گرجستان بخشی از قلمرو ایران محسوب میگردید که طی قرارداد ننگین گلستان به شوروی واگذار شد . از نظر تاریخ محلی ، گرجستان قلمرو پادشاهی های باستانی کلخیس و نیز کارتلی- ایربیا محسوب می شود. بطور سنتی زمان تشکیل دولت گرجستان اواخر قرن چهارم پیش از میلاد و به پارناواز شاه نسبت داده می شود . ویژگی مذکور موجب گردیده است که گرجستان دارای آثار تاریخی گوناگونی باشد . به طوری که بازدید از این کشور و بناهای تاریخی آن به منزله بازدید از موزه ای تاریخی از فرهنگ باستانی شرق و غرب می باشد . اگر بخواهیم برای شما از این بناها نام ببریم قطعا نیازمند نگارش کتابی قطور خواهیم بود. در سفر به گرجستان حتما خودتان این مطلب را تایید خواهید کرد. در اینجا تنها به معرفی چند آثار تاریخی منحصر به فرد این کشور بسنده می نماییم

تفلیس

جاذبه های گردشگری تفللیس

کلیسای گرگتی (gergeti)

کلیسایی مربوط به قرن ششم و واقع بر روی کوه که شما را قادر می سازد دشت های زبیا و کوه های پیرامون را به همراه نسیم روح نواز این منطقه تماشا کنید. از همین روست که به این منطقه بهشت تفلیس هم گفته می شود. گفتنی است که این صومعه حدود ۱۳,۰۰۰ قدم بالاتر از دشت قرار داشته و در محدوده ی کوه واقع است. شما با اتومبیل یا پیاده می توانید از این منطقه دیدن کنید و غرق لذت و زیبایی طبیعت بکر این منطقه شوید.

تفلیس

کلیسای جامع تثلیث تفلیس (Tsminda Sameba Cathedral)

کلیسای جامع تثلیث معروف به سامِبا به معنای تثلیث کلیسای اصلی ارتدکس گرجی است که در شهر تفلیس، پایتخت گرجستان قرار دارد. این کلیسا در بین سال های 1995 تا 2004 ساخته شد و می توان از آن به عنوان سومین کلیسای جامع ارتدکس شرقی در جهان و یکی از بزرگترین ساختمان های مذهبی جهان از نظر مساحت کُل نام برد. سامِبا ترکیبی از سبک های سنتی حاکم بر معماری کلیساهای گرجستان در مراحل مختلف تاریخی می باشد و زمینه هایی از سبک روم شرقی در آن به چشم می خورد. این کلیسا در ارتفاعات تپه اِلیا (Elia Hill) تپه ای واقع در سمت چپ رودخانه کورا در همسایگی آولاباری (Avlabari) در تفلیس قدیمی قرار دارد و با الهام از سبک معماری سنتی گُرجی به صورت یک صلیب و یک گنبد همراه با هشت ستون طراحی شده است. گنبدی زیبا که بر یک صلیب طلاکاری شده با ارتفاع 7.5 متری فائق آمده است.
این کلیسا جایگاه 9 کلیسا کوچک تر می باشد، کلیساهایی که پنج عدد از آنها در قسمت های بزرگتر و زیرزمینی قرار دارند. این کلیسا با مساحت کلی 5000 متر مربع، حجم اشغالی 137 متر مکعب، ابعاد داخلی با مساحت 56 در 44 متر، مساحت داخلی 2380 متر مربعی و ارتفاع 105 متر مربعی جزو یکی از مرتفع ترین و بزرگترین کلیساهای جهان است. در این مکان همچنین یک کلیسای کوچک زیرزمینی با حجم 35550 متر مکعب و ارتفاع 13 متری یافت می شود. در ساخت این کلیساها از مواد طبیعی استفاده شده و فضای آنها با کاشی مرمر و محرابش با موزائیک مزین شده است. از دیگر ویژگی های این کلیسا می توان به نقاشی های دیواری فوق العاده اش که توسط گروهی از هنرمندان با رهبری امیران گوگلیدز انجام شده اند، اشاره کرد. پروژه تکمیل ساختمان این مجموعه متشکل از قسمت هایی مانند کلیسای جامع، یک برج ناقوس مستقل، محل اقامت بزرگان، یک صومعه، یک مدرسه علوم دینی، آکادمی علوم الهی، چندین کارگاه و مکان های مناسب برای استراحت است. کلیسا جامع تثلیث سمت چپ رودخانه کورا در تفلیس قرار گرفته و فقط چند قدم تا ایستگاه مترو آولاباری فاصله دارد.

تفلیس

صومعه جواری (Jvary)

این صومعه در قسمت شرق ارتفاعات تفلیس قرار گرفته و زیبایی خیره کننده ای دارد. این مکان در قرن ششم ساخته شد و جزء میراث فرهنگی و مذهبی این کشور است.لازم به ذکر است که این صومعه بر فراز کوه و در بین دو رودخانه واقع شده که می توانید به همراه دوستان و آشنایان خود از این مکان زیبا و بکر لذت ببرید.

تفلیس

معبد سامتاورو (Samtavro)

معبدی در تفلیس که در قرن چهارم توسط پادشاه میریان ساخته شد و در قرن یازدهم بازسازی شده است. این مکان تاریخی علاوه بر معبد دارای طبیعتی زیبا و سرسبز بوده که توجه گردشگران را به خود جذب کرده است.

تفلیس

کلیسای جامع سیونی (Sioni Cathedral)

کلیسای جامع سیونی در خیابانی به همین نام و در یکی از قدیمی ترین مناطق تفلیس قرار دارد. با توجه به افسانه ها اولین کلیساها در بسیاری از مکان ها توسط پادشاه واختانگ گرگ سر در قرن پنجم بنا ساخته شد. اما ساخت این کلیسا صد سال بعد ما بین سال های 570 تا 580 توسط دفتر فئودالی گرجستان، اِریسمتاواری (Erismtavar)، گوآرام کوراپالاتی (Guaram Kurapalati) و عده ای از جمعیت شهر آغاز گردید و سرانجام در سال 620 به پایان رسید. همچنین بر اساس افسانه ها آرامگاه آدارنیس (Adarnese) و گرام (Guaram) در این کلیسا قرار دارد. کلیسای جامع سیونی چندین بار مورد حمله و ترمیم قرار گرفته است و گفته می شود که در زمان پادشاهی دیوید چهارم در سال 1122 زمانیکه تفلیس هنوز در دست گرجی ها بود، دوباره بازسازی شد. در سال 1226 در طی حمله مغول ها مجدداً آسیب دید، گنبدش هم به طور کامل تخریب گردید اما دوباره با دستور جلال الدین تحت بازسازی و مرمت قرار گرفت. در سال 1386 در دوران حکومت تیمور لنگ کلیسای سیونی یکبار دیگر نیز مورد حمله قرار گرفت اما بازهم به دستور شاه الکساندر ترمیم شد.
این کلیسا بازهم در قرن هفدهم مورد حمله قرار گرفت، این بار هدف ایرانیان بود اما مجدداً فرآیند بازسازیش در سال 1657 انجام شد. این کلیسا متاسفانه بازهم در سال 1668 شاهد تخریب دیگری البته این بار بدست زلزله بود ولی بازهم تلاش برای بازسازی آن متوقف نگردید و دوباره ساخته شد. برای آخرین بار نیز در سال 1795 توسط آقامحمدخان قاجار تخریب و در سده نوزدهم مورد بازساری قرار گرفت.

تفلیس

شهربازی متاتسمیندا (Mtatsminda)

این شهربازی بر روی تپه ای واقع در تفلیس بنا شده است و دارای یک چرخ و فلک غول آسا است که تمام شهر تفلیس از بالای آن مشخص است. این چرخ و فلک به قدری بزرگ است که هر دور آن حدود ۱۳ دقیقه طول می کشد. همچنین این شهربازی دارای ترن هوایی بسیار بزرگی نیز هست. شهربازی متاتسمیندا برای کودکان و بزرگسالان بهترین تفریح خواهد بود.

تفلیس

شهر قدیمی تفلیس (Old Town (Altstadt) Tbilisi)

می توان از تفلیس به عنوان یک نمونه بارز از میراث و فرهنگ گرجستان نام برد، قطعاً این شهر در طول قرن ها شاهد تحولات و تاثیرات ناشی از نفوذ بیگانگان بوده است اما نکته جالب در مورد این شهر زنده ماندن سنت و فرهنگ گرجستان در ساختارهایش تا به امروز بوده است. از عوامل اصلی در تعیین مشخصه فرهنگ ملی این کشور می توان به موقعیت جغرافیایی و سیاسی آن اشاره کرد. گرجستان در جاده های متقاطع اروپا و آسیا قرار دارد، موقعیتی که به شدت تاریخچه تفلیس را تحت تاثیر قرار می دهد. شهر قدیمی تفلیس با قدمتی مربوط به قرن پانزدهم یکی از نمونه های بارز و شاهدی برای انعکاس تاثیر فرهنگ ملل مختلف بر این کشور می باشد. از ویژگی های قابل توجه این شهر می توان به نقش طبیعت در ایجاد آثار خلاقانه و ماندگار این شهر اشاره کرد. ساختارهای بی نظیر قرون وسطایی مانند قلعه ناریکالا و کلیسا مِتِخی مهم ترین دستاوردهای طبیعت بکر این منطقه هستند. می توان از شهر تاریخی تفلیس به عنوان سرمایه دائمی دولت مسیحی گرجستان از روز اول تا کنون نام برد. شهر بزرگ جاده ابریشم که قرن هاست مرکز قفقار می باشد، مخوصاً از قرن نوزدهم به بعد.
از دیگر ویژگی های منحصر به فرد این شهر تاریخی می توان به ویژگی های معماری منحصر به فرد آن اشاره کرد، خانه هایی که روح تفلیسند و با ساختار آنها آغشته به صفات موجود در جامعه می باشند. این خانه های سنتی قدیمی تنها نمایانگر سبک زندگی و فرهنگ چند ملیتی تفلیس نیستند بلکه می توان از آنها به عنوان محیطی گرم و انسان دوستانه برای انعکاس خلاقیت هنری شگفت انگیز ملت این سرزمین نام برد. از مشخصه ای اصلی این خانه های سنتی می توان به بالکن و حیاط آنها اشاره کرد، بالکن و حیاط هایی که عضو جدایی ناپذیر خانه های مسکونی تفلیس اند. در ساخت خانه های تفلیس از مدل های جالب مسکن باز ایده می گیرند، مدلی که در آن به ارتباط حیاط و بالکن با خیابان بسیار توجه شده است.

تفلیس

کارتلیس ددا (Kartlis Deda)

مجسمه مشهور و زیبای کارتلیس ددا یا مادر گرجستان که به خاطر بزرگی و جذابیتش توجه گردشگران را به خود جذب کرده است. این مجسمه عظیم الجثه قدمت تاریخی داشته و بر روی تپه سولولاکی در تفلیس واقع است. این مجسمه از داخل شهر هم مشخص بوده و از فاصله دور نیز می توانید به بزرگی آن پی ببرید.

تفلیس

موزه هنرهای زیبا (Museum of Fine Arts)

موزه هنرهای زیبا در سال 1920 به عنوان گالری هنر ملی گرجستان در تفلیس افتتاح شد. می توان از این موزه به عنوان جایگاه شناخته شده ترین و محبوب ترین آثار هنری گرجستان نام برد. موزه ای با ارائه مجموعه های متفاوت با بیش از 60 هزار موضوع. این موزه به دلیل ارائه قطعات و سازه های طلایی مربوط به قرون هیجدهم و نوزدهم بسیار معروف است. از مهم ترین و خیره کننده ترین مکان ها و آثار در این موزه می توان به صومعه زَرزما (Zarzma Monastery)، جام باده، تصویر کنده کاری شده آنچیستخاتی و خاخولی (Anchistkhati and Khakhuli Triptych)، صفوف منظم صلیب علم العبادات و نمایشگاه های مربوط به میناکاری، جواهرات و منسوجات هنری مربوط به قرن هشتم تا پانزدهم اشاره کرد. در این موزه آثاری از نقاشان معروف گرجستانی مانند نیکوپرسماناشویلی (Niko Pirosmanishvil)، لادو گودیاشویلی (Lado Gudiashvili)، اِلِنه آکوِلدیانی (Elene Akvlediani) و دیود کاکابِیدز (David Kakabadze) یافت می شود. این موزه همچنین میزبان مجموعه ای شگفت انگیز از آثار هنری روسی، اروپای غربی و شرق به خصوص فارسی می باشد.

تفلیس

موزه ملی گرجستان (Georgian National Museum)

می توان از تفلیس به عنوان شهری با فرهنگی غنی نام برد. اگر به دنبال به دست آوردن اطلاعاتی بیشتر و درکی عمیق تر از گذشته پویا این شهر هستید از موزه ملی گرجستان دیدن نمایید. موزه ای فوق العاده با ارائه آثار هنری بسیار چشمگیر که قدمت برخی از آنها به هزاره هشتم بعد از میلاد بازمی گردد.
بنا به گفته بازدیدکنندگان، این موزه سازمان یافته نمایشی ژرف از تاریخ گرجستان و مربوط به دوران حاکمیت شوروی را ارائه می دهد. نمایشی عمیق از خزانه های غنی و جواهرات شگفت انگیز با قدمت بیش از 2000 سال. در این موزه همچنین قطعات قابل توجهی مربوط به دوران جنگ جهانی دوم یافت می شود. اگر چه موزه ملی نسبت به استانداردهای بین المللی کمی کوچک است اما مجموعه ای غنی از تاریخی هزاران ساله را در مجموعه ای فشرده و فضایی بسیار کوچک ارائه می دهد. اطلاعات مربوط به بسیاری از آثار این موزه های ترجمه نشده اما تورهای گردشگری با راهنماهای چهار زبانه گرجستانی، انگلیسی، آلمانی و روسی در آن ارائه می شود.

تفلیس

یادبود تاریخ گرجستان (Memorial History of Georgia)

بنای یادبود تاریخ گرجستان در نزدیکی دریای تفلیس توسط مجسمه ساز گرجستانی زوراب سره تلی (Zurab Tsereteli) ساخته شد. قسمت بالایی ستون های 30 متری این بنای تاریخی ویژگی پادشاهان، ملکه ها و قهرمانان و قسمت پایینی آن زندگی حضرت مسیح را به تصویر می کشد. ساخت این بنا در سال 1985 آغاز شد اما تاکنون کامل نشده و هنوز هم ناقص است.

تفلیس

پل صلح (Bridge of Peace)

این پل، قسمت قدیمی و مدرن تفلیس را به هم وصل می کند. اگر بر روی این پل بایستید، از یک طرف مجسمه مادر گرجستان و از طرفی دیگر، کلیسای ناریکالا و چرخ و فلک دیده می شوند. این پل با نور و نمای زیبایش مخصوصا در شب چشم گردشگران را مجذوب خود کرده است.

تفلیس