پل کشکان مادر پل های تاریخی ایران

پل کشکان، تاریخچه، معماری و راه های دسترسی

پل کشکان در شهرستان چگنی واقع در استان لرستان است. پل بر روی رودخانه ای با همین نام بنا گشته است. اطراف آن دارای محوطه ای سرسبز است که وجود دوازده چشمه بزرگ و کوچک به جاذبه های این منطقه می افزاید. پل کشکان با طول 300 متر ساخته شده است. اما در حال حاضر آنچه از این پل باقیمانده دوازده دهنه می باشد. این پل، پلی باستانی می باشد که در متون تاریخی هم بارها به آن اشاره گشته است. در متون تاریخی با نام پل کجکی از آن یاد شده است و شهر شاپورخواست را به مناطق غرب استان لرستان و کرمانشاه متصل می کرده است.  همراه با هتل سازی دریا به بازدید از این پل باستانی می رویم.
در زبان محلی به این پل کشکو یا کشکون می گویند. در زبان شیرین لری، کش معنی کنار می دهد و کو به معنی ساحل به کار می رود. در واقع کشکو معنی کنار ساحل را می دهد. البته در فرهنگ عامه هم آن را با نام پل بهرام نیز می شناسند. 
پل کشکان در بخش طرهان واقع شده است. این منطقه دارای پیشینه تاریخی زیادی می باشد. البته این شهر پیش از ورود اعراب از بین رفت. در این منطقه معبدی آشوری بنا گشته بود که همین موضوع نشان می دهد که قبل از هزاره اول پیش از میلاد، این نواحی مسکونی بوده اند و مردمان آن آیین های دینی خود را اجرا می کردند. در گذشته به این منطقه، سرزمین پل ها می گفتند. چون مسیر عبور کاروان های تجاری جاده ابریشم و متصل کردن ایران به بین النهرین به حساب می آمده است. 

پل کشکان

تاریخچه پل کشکان

نوع معماری پل به پل های ساسانی شباهت دارد. همین موضوع ثابت می کند که به احتمال زیادی قدمت اصلی پل به دوران پیش از اسلام بر می گردد. 
روی پل کتیبه ای به خط کوفی پیدا کرده اند که در آن نوشته شده که این پل را در دوره بدر ابن حسنویه مرمت و بازسازی کرده اند. این کتیبه با کلمه بسم الله الرحمن الرحیم آغاز گشته است. تقریبا یک قرن پیش این کتیبه از بدنه پل سقوط کرد. در حال حاضر هم این کتیبه را در قلعه فلک الافلاک نگهداری می کنند. البته سازمان میراث فرهنگی با در نظر گرفتن کتیبه اصلی یک کپی از جنس سنگ های خود پل به صورت کپی ساخت و روی این پل نصب نمود. 

 

در روزگاران گذشته کاروان ها، چارپایان و مردم از روی این پل عبور می کردند. ستون های پل را نیز با فاصله زیاد از هم ساخته بودند. همین موضوع باعث شده بود تا هر ستون را مثل یک حجره می ساختند و کاروان هایی که از شاپورخواست به مناطق غرب لرستان می رفتند در مسیر خود آنجا اتراق می کردند. البته این یک نظریه است که بر اساس شکل ظاهری و ساختار این پل ارائه شده است. اما برخی دیگر معتقدند که چون پل بزرگ بوده، برای سبک سازی آن ستون ها را اینگونه ساخته اند. چون بخش های سبک سازی شده و در واقع توخالی، رو باز بودند و بنا را پوک نشان می دادند. معماران برای اینکه عظمت و صلابت این بنا را به رخ بکشند، نمای قسمت های داخلی را پوشاندند. 
پل های تاریخی لرستان بسیار مشهور هستند و هر کدام از آنها یک شاهکار معماری به حساب می آیند. این پل بیش از هزار سال قدمت دارد و عظیم ترین پل باستانی ایران محسوب می شود. به همین علت هم لقب مادر پل های تاریخی ایران را گرفته است.

نمایی از پل کشکان در استان لرستان

معماری پل کشکان

مصالحی که در ساخت پل کشکان به کار رفته است، از جنس سنگ، گچ، آجر و ساروج است. بعضی از پایه های پل نیز از سنگ های بزرگ و حجاری شده، ساخته شده اند، که موجب استحکام آن می شده است.  ظاهرا این سنگ ها را از کوه مپل آورده اند. این کوه تنها 15 کیلومتر با پل فاصله دارد. پایه های پل به شکل بیضی ساخته شده است تا نفوذ رطوبت و نم به داخل زمین و پایه ها کم شود و در مقابل تخریب از پل محافظت کند. 

 

بیشتر بخوانید: مشهورترین پل های تاریخی ایران
 

وضعیت فعلی پل کشکان

متاسفانه سیلی که در سال 1398 آمد، یکی از پایه ها و طاق های این پل را کاملا تخریب نمود و آسیب های زیادی به باقی اجزای پل وارد کرد. باقی پایه های پل که باقی مانده است، به سمت رودخانه خم شده و هر لحظه احتمال ریزش آنها وجود دارد. این پل هزار ساله در آستانه نابودی و محو شدن از صفحه روزگار است. اما هیچ خبری از مرمت این پل نیست و به حال خود رها شده است. 
پل به طور کلی دارای سیزده پایه بوده و ارتفاع آن ها نیز با هم متفاوت بوده است. بعضی از آنها دارای ارتفاع 26 متر است و کمترین ارتفاع ستون ها 10 متر می باشد. در حال حاضر تنها نه پایه و ستون از این پل با عظمت باقی مانده است. 

وضعیت فعلی پل کشکان

جاذبه های دیدنی نزدیکه به پل کشکان

با توجه به این که این پل فاصله نزدیکی به کوهدشت و خرم آباد دارد، شما می توانید از جاذبه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی بسیاری بهره مند شوید. اگر به سمت کوهدشت بروید می توانید از گردش در دره سرطرهان لذت ببرید. این دره یکی از جاذبه های شگفت انگیز این منطقه به حساب می آید. 
همچنین با طی مسافت کوتاهی می توانید به بازدید تنگه و آبشار شیرز بروید و شاهد یکی از شاهکارهای طبیعت باشید. 
پل های باستانی زیادی در نزدیکی این منطقه وجود دارند که می توانید از آنها نیز بازدید کنید.
یکی دیگر از جاذبه های نزدیک به این محل غار میرملاس است که رفتن به آنجا سخت است اما قطعا تجربه ای شگفت انگیز برای شما به ارمغان خواهد آورد. 
شما می توانید به خرم آباد بروید و در آنجا به هیچ عنوان بازدید از قلعه فلک الافلاک را که از قلعه های تاریخی کشورمان محسوب می شود را از دست ندهید. 
همچنین گردش در دریاچه کیو می تواند برای شما فرح انگیز باشد. 
قطعا با سفر به این منطقه با شگفتی ها و زیبایی های بی نظیری رو به رو خواهید شد که برای همیشه در خاطرتان باقی خواهد ماند.

قلعه فلک افلاک از جاذبه های دیدنی نزدیک پل کشکان

آدرس پل کشکان

خرم آباد، 13 کیلومتری جاده کوهدشت، 13 کیلومتری شهر سراب دوره، پل تاریخی کشکان